搜索

x

留言板

尊敬的读者、作者、审稿人, 关于本刊的投稿、审稿、编辑和出版的任何问题, 您可以本页添加留言。我们将尽快给您答复。谢谢您的支持!

姓名
邮箱
手机号码
标题
留言内容
验证码

20世纪90年代末东亚夏季降水年代际变化及其成因初探

胡泊 乔少博 封国林

引用本文:
Citation:

20世纪90年代末东亚夏季降水年代际变化及其成因初探

胡泊, 乔少博, 封国林

Interdecadal variation of precipitation pattern and preliminary studies during the summer of late-1990s in East Asia

Hu Po, Qiao Shao-Bo, Feng Guo-Lin
PDF
导出引用
  • 基于1983–2011年月总降水量、环流和海温的再分析资料,给出了20世纪90年代末东亚夏季降水的年代际调整的区域特征,及其对应的大气环流内部过程和可能的海温外强迫的年代际变化. 研究结果表明,在20世纪90年代末期东亚北部夏季降水比东亚南部夏季降水由湿向干的表现更为明显,东亚南部地区夏季降水则是在20世纪90年代初和21世纪初发生年代际的转折. 此外,东亚地区夏季的500 hPa高度场、850 hPa 风场、U200风场、水汽输送场和东亚太平洋遥相关型指数和东亚夏季风指数等在20世纪90年代末期也表现出明显的年代际变化特征. 进而从大气内部过程的角度验证了20世纪90年代末东亚夏季降水发生的年代际调整. 与此同时,北太平洋和西太平洋海表温度表现出由偏低向偏高的转变,这可能是导致20世纪90年代末期东亚夏季气候年代际变化的重要外部成因之一.
    Based on the analyses of monthly precipitation, National Centers Environmental Prediction/University Corporation for Atmospheric Research reanalysis dataset, and 2°×2° sea surface temperature (sst) data of extended reconstructed sea surface temperature during 1983-2011, we discuss the interdecadal variations of precipition around late-1990s in East Asia, the contributions of the atmospheric internal dynamic processes, and the extra-forcing factors such as sst that presents interdecal characteristics corresponding to the results obtained by using regress analysis. The results show that the interdecadal variations of the summer rainfall over Northern East Asia around late-1990s were more obvious than over Southern East Asia, and the summer rainfall over Southern East Asia experienced a notable interdecadal change around early-1990s and early-2000s. The summer geopotential height at 500 hPa, the summer wind at 850 hPa, the summer U-wind at 200 hPa, the water vapor transportation field, the index of EAP and EASM all have the notable characteristics of the interdecadal variations, which further validate the interdecadal change of precipition of late-1990s from the angle of the atmospheric internal dynamic process. At the same time the sea surface temperature interdecadal anomalies of North Pacific and West Pacific may also be one of the important reasons for causing the interdecadal change over East Asia of the late-1990s.
    • 基金项目: 国家重点基础研究发展计划(批准号:2012CB955903)、国家自然科学基金(批准号:41205040,41175067,41375078)和公益性行业专项(批准号:GYHY201306021)资助的课题.
    • Funds: Project supported by the National Basic Research Program of China (Grant No. 2012CB955203), the National Natural Science Foundation of China (Grant Nos. 41205040, 41175067, 41375078), and the Special Scientific Research Project for Public Interest, China (Grant No. GYHY201306021).
    [1]

    Dai X G, Wang P, Chou J F 2004 Prog. Nat. Sci. 14 73

    [2]

    Feng G L, Dong W J 2003 Chin. Phys. 13 413

    [3]

    Gong Z Q, Wang X J, Zhi R, Feng G L 2009 Acta Phys. Sin. 58 4342 (in Chinese) [龚志强, 王晓娟, 支蓉, 封国林 2009 物理学报 58 4342]

    [4]

    Huang J P, Yi Y H, Wang S W, Chou J F 1993 Q. J. Meteorol. Soc. 119 547

    [5]

    Dai X G, Wang P, Zhang K J 2012 Chin. Phys. B 21 119201

    [6]

    Kwon M H, Jhun J G, Ha K J 2007 Geophys. Res. Lett. 34 L21706

    [7]

    Yan Z W 1992 Chin. J. Atmos. Sci. 16 111 (in Chinese) [严中伟 1992 大气科学 16 111]

    [8]

    Ma J J, Gao X Q 2006 Plateau Meteorology 25 893 (in Chinese) [马京津, 高晓清 2006 高原气象 25 893]

    [9]

    Huang R H, Xu Y H, Zhou L T 1999 Plateau Meteorology 18 465 (in Chinese) [黄荣辉, 徐予红, 周连童 1999 高原气象 18 465]

    [10]

    Ding Y H, Wang Z Y, Sun Y 2008 Int. J. Climatol. 28 1139

    [11]

    Zhang Q Y, We J, Tao S Y 2003 Climatic and Environmental Research 8 307

    [12]

    Wang H 2001 Adv. Atmos. Sci. 18 376

    [13]

    Shi Y F, Shen Y P, Li D L, Zhang G W, Ding Y J 2003 Quaternary Sci. 23 152

    [14]

    Shi Y F, Shen Y P, Kang E, Li D L, Ding Y J, Zhang G W, Hu R J 2007 Climatic Change 80 379

    [15]

    Huang R H, Gu L, Chen J L, Huang G 2008 Chin. J. Atmospheric Sci. 32 691 (in Chinese) [黄荣辉, 顾雷, 陈际龙, 黄刚 2008 大气科学 32 691]

    [16]

    Zhang R, Wu B, Zhao P, Han J 2008 Acta Meteor. Sin. 22 435

    [17]

    Qian W H, Lin X, Zhu Y F, Xu Y, Fu J L 2007 Climatic Change 84 167

    [18]

    Zhang Q Y, L J M, Yang L M, Wei J, Peng J B 2007 Chin. J. Atmos. Sci. 31 1290 (in Chinese) [张庆云, 吕俊梅, 杨莲梅, 卫捷, 彭京备 2007 大气科学 31 1290]

    [19]

    Huang R H, Chen J J, Liu Y 2011 Chin. J. Atmos. Sci. 35 589 (in Chinese) [黄荣辉, 陈际龙, 刘永 2011 大气科学 35 589]

    [20]

    Zhu Y, Wang H, Zhou W, Ma J 2010 Climate Dynamics 36 1463

    [21]

    Ye H, Lu R 2011 J. Climate 24 2271

    [22]

    Gong Z Q, Zhao J H, Feng G L 2013 Acta Phys. Sin. 62 099205 (in Chinese) [龚志强, 赵俊虎, 封国林 2013 物理学报 62 099205]

    [23]

    Yang L M, Zhang Q Y 2007 Chin. J. Geophys. 50 412 (in Chinese) [杨莲梅, 张庆云 2007 地球物理学报 50 412]

    [24]

    Yang P, Hou W, Feng G L 2012 Chin. Phys. B 21 019201

    [25]

    Gong Z Q, Wang X J, Zhi R, Feng G L 2011 Chin. Phys. B 20 079201

    [26]

    Wang X J, Zhi R, He W P, Gong Z Q 2012 Chin. Phys. B 21 029201

    [27]

    Li C Y, Liao Q H 1996 Climatic and Environmental Research 1 124 (in Chinese) [李崇银, 廖清海 1996 气候与环境研究 1 124]

    [28]

    Xu J J, Wang D X 2000 Acta Oceanol. Sin. 22 34 (in Chinese) [徐建军, 王东晓 2000 海洋学报 22 34]

    [29]

    Li C Y 1998 Adv. Atmos. Sci. 15 31

    [30]

    Deng W T, Sun Z B, Zeng G 2009 Chin. J. Atmos. Sci. 33 835 (in Chinese) [邓伟涛, 孙照渤, 曾刚 2009 大气科学 33 835]

    [31]

    Huang R, Zhou L, Chen W 2003 Adv. Atmos. Sci. 20 55

    [32]

    Liu Y 2012 Ph. D. Dissertation (Beijing: Chinese Academy of Sciences) (in Chinese) [刘永 2012 博士学位 (北京: 中国科学院)]

    [33]

    Huang J, Yi Y, Wang S, Chou J 1993 Q. J. Meteorol. Soc. 119 547

    [34]

    Feng G L, Gong Z Q, Zhi R, Zhang D Q 2008 Chin. Phys. B 17 2745

    [35]

    He W P, Feng G L, Wu Q, Wan S Q, Chou J F 2008 Nonlinear Processes in Geophysics 15 601

    [36]

    Huang J P, Yi Y H 1991 Sci. China B 34 1246

    [37]

    Huang J P, Wang S W 1992 Sci. China B 35 207

    [38]

    Li H M, Dai A G, Zhou T J, Lu J 2010 Climate Dyna- mics 34 501

    [39]

    Si D, Ding Y H 2013 J. Climate 26 7622

    [40]

    Wei F Y, Zhang X G 1988 Meteorological Monthly 14 15 (in Chinese) [魏凤英, 张先恭 1988 气象 14 15]

    [41]

    Gong Z Q, Feng G L, Wan S Q, Li J P 2006 Acta Phys. Sin. 55 477 (in Chinese) [龚志强, 封国林, 万仕全, 李建平 2006 物理学报 55 477]

    [42]

    Chen R D, Wen Z P, Lu R Y, Wu L J 2012 Chin. J. Atmos. Sci. 36 974 (in Chinese) [陈锐丹, 温之平, 陆日宇, 吴丽姬 2012 大气科学 36 974]

    [43]

    Shi N, Lu J J, Zhu Q G 1996 Journal of Nanjing Institute of Meteorology 19 168 (in Chinese) [施能, 鲁建军, 朱乾根 1996 南京气象学院学报 19 168]

    [44]

    Huang G 2004 Adv. Atmos. Sci. 21 41

    [45]

    Shi N, Zhu Q G, Wu B G 1996 Chin. J. Atmos. Sci. 20 575 (in Chinese) [施能, 朱乾根, 吴彬贵 1996 大气科学 20 575]

  • [1]

    Dai X G, Wang P, Chou J F 2004 Prog. Nat. Sci. 14 73

    [2]

    Feng G L, Dong W J 2003 Chin. Phys. 13 413

    [3]

    Gong Z Q, Wang X J, Zhi R, Feng G L 2009 Acta Phys. Sin. 58 4342 (in Chinese) [龚志强, 王晓娟, 支蓉, 封国林 2009 物理学报 58 4342]

    [4]

    Huang J P, Yi Y H, Wang S W, Chou J F 1993 Q. J. Meteorol. Soc. 119 547

    [5]

    Dai X G, Wang P, Zhang K J 2012 Chin. Phys. B 21 119201

    [6]

    Kwon M H, Jhun J G, Ha K J 2007 Geophys. Res. Lett. 34 L21706

    [7]

    Yan Z W 1992 Chin. J. Atmos. Sci. 16 111 (in Chinese) [严中伟 1992 大气科学 16 111]

    [8]

    Ma J J, Gao X Q 2006 Plateau Meteorology 25 893 (in Chinese) [马京津, 高晓清 2006 高原气象 25 893]

    [9]

    Huang R H, Xu Y H, Zhou L T 1999 Plateau Meteorology 18 465 (in Chinese) [黄荣辉, 徐予红, 周连童 1999 高原气象 18 465]

    [10]

    Ding Y H, Wang Z Y, Sun Y 2008 Int. J. Climatol. 28 1139

    [11]

    Zhang Q Y, We J, Tao S Y 2003 Climatic and Environmental Research 8 307

    [12]

    Wang H 2001 Adv. Atmos. Sci. 18 376

    [13]

    Shi Y F, Shen Y P, Li D L, Zhang G W, Ding Y J 2003 Quaternary Sci. 23 152

    [14]

    Shi Y F, Shen Y P, Kang E, Li D L, Ding Y J, Zhang G W, Hu R J 2007 Climatic Change 80 379

    [15]

    Huang R H, Gu L, Chen J L, Huang G 2008 Chin. J. Atmospheric Sci. 32 691 (in Chinese) [黄荣辉, 顾雷, 陈际龙, 黄刚 2008 大气科学 32 691]

    [16]

    Zhang R, Wu B, Zhao P, Han J 2008 Acta Meteor. Sin. 22 435

    [17]

    Qian W H, Lin X, Zhu Y F, Xu Y, Fu J L 2007 Climatic Change 84 167

    [18]

    Zhang Q Y, L J M, Yang L M, Wei J, Peng J B 2007 Chin. J. Atmos. Sci. 31 1290 (in Chinese) [张庆云, 吕俊梅, 杨莲梅, 卫捷, 彭京备 2007 大气科学 31 1290]

    [19]

    Huang R H, Chen J J, Liu Y 2011 Chin. J. Atmos. Sci. 35 589 (in Chinese) [黄荣辉, 陈际龙, 刘永 2011 大气科学 35 589]

    [20]

    Zhu Y, Wang H, Zhou W, Ma J 2010 Climate Dynamics 36 1463

    [21]

    Ye H, Lu R 2011 J. Climate 24 2271

    [22]

    Gong Z Q, Zhao J H, Feng G L 2013 Acta Phys. Sin. 62 099205 (in Chinese) [龚志强, 赵俊虎, 封国林 2013 物理学报 62 099205]

    [23]

    Yang L M, Zhang Q Y 2007 Chin. J. Geophys. 50 412 (in Chinese) [杨莲梅, 张庆云 2007 地球物理学报 50 412]

    [24]

    Yang P, Hou W, Feng G L 2012 Chin. Phys. B 21 019201

    [25]

    Gong Z Q, Wang X J, Zhi R, Feng G L 2011 Chin. Phys. B 20 079201

    [26]

    Wang X J, Zhi R, He W P, Gong Z Q 2012 Chin. Phys. B 21 029201

    [27]

    Li C Y, Liao Q H 1996 Climatic and Environmental Research 1 124 (in Chinese) [李崇银, 廖清海 1996 气候与环境研究 1 124]

    [28]

    Xu J J, Wang D X 2000 Acta Oceanol. Sin. 22 34 (in Chinese) [徐建军, 王东晓 2000 海洋学报 22 34]

    [29]

    Li C Y 1998 Adv. Atmos. Sci. 15 31

    [30]

    Deng W T, Sun Z B, Zeng G 2009 Chin. J. Atmos. Sci. 33 835 (in Chinese) [邓伟涛, 孙照渤, 曾刚 2009 大气科学 33 835]

    [31]

    Huang R, Zhou L, Chen W 2003 Adv. Atmos. Sci. 20 55

    [32]

    Liu Y 2012 Ph. D. Dissertation (Beijing: Chinese Academy of Sciences) (in Chinese) [刘永 2012 博士学位 (北京: 中国科学院)]

    [33]

    Huang J, Yi Y, Wang S, Chou J 1993 Q. J. Meteorol. Soc. 119 547

    [34]

    Feng G L, Gong Z Q, Zhi R, Zhang D Q 2008 Chin. Phys. B 17 2745

    [35]

    He W P, Feng G L, Wu Q, Wan S Q, Chou J F 2008 Nonlinear Processes in Geophysics 15 601

    [36]

    Huang J P, Yi Y H 1991 Sci. China B 34 1246

    [37]

    Huang J P, Wang S W 1992 Sci. China B 35 207

    [38]

    Li H M, Dai A G, Zhou T J, Lu J 2010 Climate Dyna- mics 34 501

    [39]

    Si D, Ding Y H 2013 J. Climate 26 7622

    [40]

    Wei F Y, Zhang X G 1988 Meteorological Monthly 14 15 (in Chinese) [魏凤英, 张先恭 1988 气象 14 15]

    [41]

    Gong Z Q, Feng G L, Wan S Q, Li J P 2006 Acta Phys. Sin. 55 477 (in Chinese) [龚志强, 封国林, 万仕全, 李建平 2006 物理学报 55 477]

    [42]

    Chen R D, Wen Z P, Lu R Y, Wu L J 2012 Chin. J. Atmos. Sci. 36 974 (in Chinese) [陈锐丹, 温之平, 陆日宇, 吴丽姬 2012 大气科学 36 974]

    [43]

    Shi N, Lu J J, Zhu Q G 1996 Journal of Nanjing Institute of Meteorology 19 168 (in Chinese) [施能, 鲁建军, 朱乾根 1996 南京气象学院学报 19 168]

    [44]

    Huang G 2004 Adv. Atmos. Sci. 21 41

    [45]

    Shi N, Zhu Q G, Wu B G 1996 Chin. J. Atmos. Sci. 20 575 (in Chinese) [施能, 朱乾根, 吴彬贵 1996 大气科学 20 575]

  • [1] 潘昕浓, 王革丽, 杨培才. 利用慢特征分析法提取层次结构系统中的外强迫. 物理学报, 2017, 66(8): 080501. doi: 10.7498/aps.66.080501
    [2] 李保生, 丁瑞强, 李建平, 钟权加. 强迫Lorenz系统的可预报性研究. 物理学报, 2017, 66(6): 060503. doi: 10.7498/aps.66.060503
    [3] 伊丽娜, 套格图桑. 带强迫项变系数组合KdV方程的无穷序列复合型类孤子新解. 物理学报, 2014, 63(3): 030201. doi: 10.7498/aps.63.030201
    [4] 毛杰键, 吴波, 付敏, 黄瑛, 杨建荣, 任博, 刘萍. 正压大气环流中的曲面周期波和孤波. 物理学报, 2014, 63(18): 180204. doi: 10.7498/aps.63.180204
    [5] 薛春芳, 侯威, 赵俊虎, 王式功. 集合经验模态分解在区域降水变化多尺度分析及气候变化响应研究中的应用. 物理学报, 2013, 62(10): 109203. doi: 10.7498/aps.62.109203
    [6] 刘晓云, 王劲松, 李栋梁, 岳平, 李耀辉, 姚玉璧. 黄土高原中部秋季干湿的年际和年代际环流异常特征及与海温的多尺度相关性研究. 物理学报, 2013, 62(21): 219202. doi: 10.7498/aps.62.219202
    [7] 龚志强, 赵俊虎, 封国林. 中国东部2012年夏季降水及年代际转型的可能信号分析. 物理学报, 2013, 62(9): 099205. doi: 10.7498/aps.62.099205
    [8] 黎爱兵, 张立凤. 基于Lorenz映射的混沌系统分支变换预报规律研究. 物理学报, 2013, 62(12): 120507. doi: 10.7498/aps.62.120507
    [9] 王闪闪, 管玉平, Li Zhi-Jin, Chao Yi, 黄建平. 黑潮及其延伸区海表温度变化特征与大气环流相关性的初步分析. 物理学报, 2012, 61(16): 169201. doi: 10.7498/aps.61.169201
    [10] 黎爱兵, 张立凤, 项杰. 外强迫对Lorenz系统初值可预报性的影响. 物理学报, 2012, 61(11): 119202. doi: 10.7498/aps.61.119202
    [11] 龚志强, 支蓉, 侯威, 王晓娟, 封国林. 基于复杂网络的北半球遥相关年代际变化特征研究. 物理学报, 2012, 61(2): 029202. doi: 10.7498/aps.61.029202
    [12] 戴新刚, 张凯静. 20世纪后30年中国西北西部降水年代际变化机理分析. 物理学报, 2012, 61(19): 199201. doi: 10.7498/aps.61.199201
    [13] 冯爱霞, 龚志强, 王启光, 孙树鹏, 封国林. 北半球环流系统季节内及年际以上振荡信号的信息传输. 物理学报, 2011, 60(5): 059205. doi: 10.7498/aps.60.059205
    [14] 侯威, 孙树鹏, 张世轩, 赵俊虎, 封国林. 东亚地区大气环流的季节划分及其时空变化特征. 物理学报, 2011, 60(10): 109201. doi: 10.7498/aps.60.109201
    [15] 章大全, 张璐, 杨杰, 封国林. 近50年中国降水及温度变化在干旱形成中的影响. 物理学报, 2010, 59(1): 655-663. doi: 10.7498/aps.59.655
    [16] 姚良骅, 冯北滨, 陈程远, 冯 震, 李 伟, 焦一鸣. 中国环流器二号A(HL-2A)超声分子束注入最新结果. 物理学报, 2008, 57(7): 4159-4165. doi: 10.7498/aps.57.4159
    [17] 侯 威, 杨 萍, 封国林. 中国极端干旱事件的年代际变化及其成因. 物理学报, 2008, 57(6): 3932-3940. doi: 10.7498/aps.57.3932
    [18] 莫嘉琪, 林万涛. 副热带圈和赤道太平洋年代际变更的海-气振子模型解的同伦映射方法. 物理学报, 2007, 56(10): 5565-5568. doi: 10.7498/aps.56.5565
    [19] 张 文, 何文平, 邹明玮, 封国林. 大尺度环流与中尺度对流的作用研究. 物理学报, 2007, 56(10): 6150-6156. doi: 10.7498/aps.56.6150
    [20] 汪 萍, 戴新刚. 外强迫作用下正压大气非线性特征数值模拟. 物理学报, 2005, 54(10): 4961-4970. doi: 10.7498/aps.54.4961
计量
  • 文章访问数:  4888
  • PDF下载量:  508
  • 被引次数: 0
出版历程
  • 收稿日期:  2014-05-16
  • 修回日期:  2014-07-15
  • 刊出日期:  2014-10-05

/

返回文章
返回