搜索

x

留言板

尊敬的读者、作者、审稿人, 关于本刊的投稿、审稿、编辑和出版的任何问题, 您可以本页添加留言。我们将尽快给您答复。谢谢您的支持!

姓名
邮箱
手机号码
标题
留言内容
验证码

ZnO:Sb薄膜的光致发光及拉曼特性研究

邓泉 马勇 杨晓红 叶利娟 张学忠 张起 付宏伟

引用本文:
Citation:

ZnO:Sb薄膜的光致发光及拉曼特性研究

邓泉, 马勇, 杨晓红, 叶利娟, 张学忠, 张起, 付宏伟

Photoluminescence and Raman properties of Sb-doped ZnO thin film

Deng Quan, Ma Yong, Yang Xiao-Hong, Ye Li-Juan, Zhang Xue-Zhong, Zhang Qi, Fu Hong-Wei
PDF
导出引用
  • 利用射频磁控溅射法(MS-RF)在玻璃基片上制备了不同掺杂浓度的ZnO:Sb薄膜. 借助X射线衍射仪(XRD)、透射光谱、光致发光谱(PL)和拉曼散射光谱(Raman)等手段研究了Sb掺杂浓度对ZnO薄膜的微结构、光致发光和拉曼特性的影响. 结果表明: 所有样品均呈现ZnO六角纤锌矿结构且具有高度c轴择优取向; 在Sb 掺杂ZnO薄膜的拉曼光谱中观察到位于532 cm-1的振动模式, 结合XRD分析认为此峰归因于Sb替代Zn位且与O 成键的局域振动模式(LVMSb-O); 光致发光谱测试发现, 仅在ZnO:Sb薄膜中观察到位于3.11 eV附近的紫光发射峰, 结合拉曼光谱分析认为此峰与SbZn-O复合体缺陷相关.
    Sb-doped ZnO thin films with various impurity content values are deposited on glass substrates by radio frequency magnetron sputtering medthods. The influences of Sb doping content on the microstructural, photoluminescence and Raman properties of ZnO film are systematically investigated by X-ray diffraction (XRD), transmission spectrum, photoluminescence (PL) spectrum and Raman scattering spectrum. The results indicate that ZnO thin film doped with Sb exhibits a hexagonal wurtzite structure with preferred c-axis orientation; The vibrational mode at 532 cm-1 induced by Sb dopant can be observed in the Raman spectrum of the Sb-doped ZnO thin film, which can be attributed to local vibrational mode (LVMSb-O) that are formed by substituting Sb for Zn substitution and bonding O in ZnO lattice. The strong violet emission peak located at 3.11 eV is observed only in Sb-doped ZnO thin film by photoluminescence. Conbining the Raman scattering spectrum with photoluminescence, it is concluded that the strong violet emission peak is relation to SbZn-O complex defect in ZnO:Sb film.
    • 基金项目: 重庆师范大学博士基金(批准号: 10XLB022)资助的课题.
    • Funds: Project supported by the Doctoral Foundiation of Chongqing Normal University (Grant No. 10XLB022).
    [1]

    Nakahara K, Akasaka S, Yuji H, Tamura K, Fujii T, Nishimoto Y, Takamizu D, Sasaki A, Tanabe T, Takasu H, Amaike H, Onuma T, Chichibu S F, Tsukazaki A, Ohtomo A, Kawasaki M 2010 Appl. Phys. Lett. 97 013501

    [2]

    Liu C Y, Zhang B P, Lu Z W, Binh N T, Wakatsuki K, Segawa Y, Mu R 2009 J. Mater. Sci. Mater. Electron 20 197

    [3]

    Zhou H, Wissinger M, Fallert J, Hauschild R, Stelzl F, Klingshirn C, Kalt H 2007 Appl. Phys. Lett. 91 181112

    [4]

    Limpijumnong S, Zhang S B, Wei S H, Park C H 2004 Phys. Rev. Lett. 92 155504

    [5]

    Pan X H, Ye Z Z, Li J S, Gu X Q, Zeng Y J, He H P, Zhu L P, Che Y 2007 Appl. Surf. Sci. 253 5067

    [6]

    Xiu F X, Yang Z, Mandalapu L J, Zhao D T, Liu L J, Beyermann W P 2005 Appl. Phys. Lett. 87 152101

    [7]

    Kim D H, Cho N G, Kim K S, Han S H, Kim H G 2009 J. Electroceram 22 82

    [8]

    Wang C Z, Chen Z, He Y, Li L Y, Zhang D 2009 Appl. Surf. Sci. 255 6881

    [9]

    Zhao S Q, Zhou Y L, Zhao K, Liu Z, Han P, Wang S F, Xiang W F, Chen Z H, L H B, Cheng B L, Yang G Z 2006 Phys. B 373 154

    [10]

    Chen H X, Ding J J, Ma S Y 2011 Super. Micro. 49 176

    [11]

    Wei H Y, Wu Y S, Wu L L, Hu C X 2005 Mater. Lett. 59 271

    [12]

    Zang H, Wang Z G, Pang L L, Wei K F, Yao C F, Shen T L, Sun J R, Ma Y Z, Gou J, Sheng Y B, Zhu Y B 2010 Acta Phys. Sin. 59 4831 (in Chinese) [臧航, 王志光, 庞立龙, 魏孔芳, 姚存峰, 申铁龙, 孙建荣, 马艺准, 缑洁, 盛彦斌, 朱亚滨 2010 物理学报 59 4831]

    [13]

    Wang X B, Song C, Geng K W, Zeng K W, Zeng F, Pan F 2006 J. Phys. D: Appl. Phys. 39 4992

    [14]

    Wang X Q, Yang S R, Wang J Z, Li M T, Jiang X Y, Du G T, Liu X, Chang R P H 2001 J. Cryst. Growth 226 123

    [15]

    Bundesmann C, Ashkenov N, Schubert M, Spemann D, Butz T, Kaidashev E M, Lorenz M, Grundmann M 2003 Appl. Phys. Lett. 831974

    [16]

    Samanta K, Bhattacharya P, Katiyar R S 2010 J. Appl. Phys. 108 113501

    [17]

    Viennois R, Record M C, Izard V, Tedenac J C 2007 J. Alloy. Compd. Lett. 440 L22

    [18]

    Friedrich F, Sieber I, Klimm C, Klaus M, Genzel C, Nickel N H 2011 Appl. Phys. Lett. 98 131902

    [19]

    Koudelka L, Šubčík J, Mošner P, Montagne L, Delevoye L 2007 J. Non-Cryst. Solids 353 1828

    [20]

    Zhang F H, Zhang Z Y, Zhang W H, Xue S Q, Yun J N, Yan J F 2008 IEEE 2 681

    [21]

    Wahl U, Correia J G, Decoster S, Mendonca T 2009 Physics. B 404 4803

    [22]

    Wang B X, Song C, Geng K W, Zeng F, Pan F 2007 Appl. Surf. Sci. 253 6905

    [23]

    Shan F K, Kim B I, Liu G X, Liu Z F, Sohn J Y, Lee W J, Shin B C, Yu Y S J. 2004 J. Appl. Phys. 95 4772

    [24]

    Behera D, Acharya B S 2008 J. Lumin. 128 1577

    [25]

    Sun C W, Liu Z W, Qin F W, Zhang Q Y, Liu K, Wu S F 2006 Acta Phys. Sin. 55 1390 (in Chinese) [孙成伟, 刘志文, 秦福文, 刘琨, 吴世法 2006 物理学报 55 1390]

    [26]

    Zhang D P, Fan P, Cai X M, Huang J J, Ru L L, Zheng Z H, Liang G X, Huang Y K 2009 Appl. Phys. A 97 437

    [27]

    Jin B J, Im S, Lee S Y, 2000 Thin. Solid. Films. 366 107

    [28]

    Srivastava A K, Deepa M, Bahadur N, Goyat M S 2009 Mater. Chem. Phys. 114 194

    [29]

    Saliha I, Yasemin C, Mujdutcaglar C, Yakuphanoglu F, Cui J B 2008 Physic. E 41 96

    [30]

    Cao B Q, Cai W P, Zeng H B 2006 Appl. Phys. Lett. 88 161101

    [31]

    Xu P S, Sun Y M, Shi C S 2001 Sci. China. Ser. A 31 358 (in Chinese) [徐彭寿, 孙玉明, 施朝淑 2001 中国科学 A辑 31 358]

    [32]

    Fan X M, Lian J S, Zhao L, Liu Y H 2005 Appl. Surf. Sci. 252 420

    [33]

    Behera D, Acharya B S 2008 J. Lumin. 128 1577

    [34]

    Vanheusden K, Warren W L, Seager C H, Tallant D R, Voigt J A, Gnada B E 1996 J. Appl. Phys. 79 7983

    [35]

    Lupan O, Chow L, Ono L k, Cuenya B R, Chai G Y, Khallaf H, Park S, Schulte A 2010 J. Phys. Chem. C 114 12401

    [36]

    Arguello C A, Rousseau D L, Porto S P S 1969 Phys. Rev. 181 1351

    [37]

    Zhang Z C, Huang B B, Yu Y Q, Cui D L 2001 Mater. Sci. Eng. B 86 109

    [38]

    Jeong T S, Han M S, Youn C J, Park Y S 2004 J. Appl. Phys. 96 175

    [39]

    Li W J, Kong C Y, Ruan H B Qin G P, Huang G J, Yang T Y, Liang W W, Zhao Y H, Meng X D, Yu P, Cui Y T, Fang L 2012 Solid. State. Com. 152147

    [40]

    Marí B, Manjón F L, Mollar M, Cembrero J, Gómez R 2006 Appl. Surf. Sci. 252 2826

    [41]

    Decremps F, Porres P J, Saitta M A, Chervin J C, Polian A 2002 Phys. Rev. B 65 092101

  • [1]

    Nakahara K, Akasaka S, Yuji H, Tamura K, Fujii T, Nishimoto Y, Takamizu D, Sasaki A, Tanabe T, Takasu H, Amaike H, Onuma T, Chichibu S F, Tsukazaki A, Ohtomo A, Kawasaki M 2010 Appl. Phys. Lett. 97 013501

    [2]

    Liu C Y, Zhang B P, Lu Z W, Binh N T, Wakatsuki K, Segawa Y, Mu R 2009 J. Mater. Sci. Mater. Electron 20 197

    [3]

    Zhou H, Wissinger M, Fallert J, Hauschild R, Stelzl F, Klingshirn C, Kalt H 2007 Appl. Phys. Lett. 91 181112

    [4]

    Limpijumnong S, Zhang S B, Wei S H, Park C H 2004 Phys. Rev. Lett. 92 155504

    [5]

    Pan X H, Ye Z Z, Li J S, Gu X Q, Zeng Y J, He H P, Zhu L P, Che Y 2007 Appl. Surf. Sci. 253 5067

    [6]

    Xiu F X, Yang Z, Mandalapu L J, Zhao D T, Liu L J, Beyermann W P 2005 Appl. Phys. Lett. 87 152101

    [7]

    Kim D H, Cho N G, Kim K S, Han S H, Kim H G 2009 J. Electroceram 22 82

    [8]

    Wang C Z, Chen Z, He Y, Li L Y, Zhang D 2009 Appl. Surf. Sci. 255 6881

    [9]

    Zhao S Q, Zhou Y L, Zhao K, Liu Z, Han P, Wang S F, Xiang W F, Chen Z H, L H B, Cheng B L, Yang G Z 2006 Phys. B 373 154

    [10]

    Chen H X, Ding J J, Ma S Y 2011 Super. Micro. 49 176

    [11]

    Wei H Y, Wu Y S, Wu L L, Hu C X 2005 Mater. Lett. 59 271

    [12]

    Zang H, Wang Z G, Pang L L, Wei K F, Yao C F, Shen T L, Sun J R, Ma Y Z, Gou J, Sheng Y B, Zhu Y B 2010 Acta Phys. Sin. 59 4831 (in Chinese) [臧航, 王志光, 庞立龙, 魏孔芳, 姚存峰, 申铁龙, 孙建荣, 马艺准, 缑洁, 盛彦斌, 朱亚滨 2010 物理学报 59 4831]

    [13]

    Wang X B, Song C, Geng K W, Zeng K W, Zeng F, Pan F 2006 J. Phys. D: Appl. Phys. 39 4992

    [14]

    Wang X Q, Yang S R, Wang J Z, Li M T, Jiang X Y, Du G T, Liu X, Chang R P H 2001 J. Cryst. Growth 226 123

    [15]

    Bundesmann C, Ashkenov N, Schubert M, Spemann D, Butz T, Kaidashev E M, Lorenz M, Grundmann M 2003 Appl. Phys. Lett. 831974

    [16]

    Samanta K, Bhattacharya P, Katiyar R S 2010 J. Appl. Phys. 108 113501

    [17]

    Viennois R, Record M C, Izard V, Tedenac J C 2007 J. Alloy. Compd. Lett. 440 L22

    [18]

    Friedrich F, Sieber I, Klimm C, Klaus M, Genzel C, Nickel N H 2011 Appl. Phys. Lett. 98 131902

    [19]

    Koudelka L, Šubčík J, Mošner P, Montagne L, Delevoye L 2007 J. Non-Cryst. Solids 353 1828

    [20]

    Zhang F H, Zhang Z Y, Zhang W H, Xue S Q, Yun J N, Yan J F 2008 IEEE 2 681

    [21]

    Wahl U, Correia J G, Decoster S, Mendonca T 2009 Physics. B 404 4803

    [22]

    Wang B X, Song C, Geng K W, Zeng F, Pan F 2007 Appl. Surf. Sci. 253 6905

    [23]

    Shan F K, Kim B I, Liu G X, Liu Z F, Sohn J Y, Lee W J, Shin B C, Yu Y S J. 2004 J. Appl. Phys. 95 4772

    [24]

    Behera D, Acharya B S 2008 J. Lumin. 128 1577

    [25]

    Sun C W, Liu Z W, Qin F W, Zhang Q Y, Liu K, Wu S F 2006 Acta Phys. Sin. 55 1390 (in Chinese) [孙成伟, 刘志文, 秦福文, 刘琨, 吴世法 2006 物理学报 55 1390]

    [26]

    Zhang D P, Fan P, Cai X M, Huang J J, Ru L L, Zheng Z H, Liang G X, Huang Y K 2009 Appl. Phys. A 97 437

    [27]

    Jin B J, Im S, Lee S Y, 2000 Thin. Solid. Films. 366 107

    [28]

    Srivastava A K, Deepa M, Bahadur N, Goyat M S 2009 Mater. Chem. Phys. 114 194

    [29]

    Saliha I, Yasemin C, Mujdutcaglar C, Yakuphanoglu F, Cui J B 2008 Physic. E 41 96

    [30]

    Cao B Q, Cai W P, Zeng H B 2006 Appl. Phys. Lett. 88 161101

    [31]

    Xu P S, Sun Y M, Shi C S 2001 Sci. China. Ser. A 31 358 (in Chinese) [徐彭寿, 孙玉明, 施朝淑 2001 中国科学 A辑 31 358]

    [32]

    Fan X M, Lian J S, Zhao L, Liu Y H 2005 Appl. Surf. Sci. 252 420

    [33]

    Behera D, Acharya B S 2008 J. Lumin. 128 1577

    [34]

    Vanheusden K, Warren W L, Seager C H, Tallant D R, Voigt J A, Gnada B E 1996 J. Appl. Phys. 79 7983

    [35]

    Lupan O, Chow L, Ono L k, Cuenya B R, Chai G Y, Khallaf H, Park S, Schulte A 2010 J. Phys. Chem. C 114 12401

    [36]

    Arguello C A, Rousseau D L, Porto S P S 1969 Phys. Rev. 181 1351

    [37]

    Zhang Z C, Huang B B, Yu Y Q, Cui D L 2001 Mater. Sci. Eng. B 86 109

    [38]

    Jeong T S, Han M S, Youn C J, Park Y S 2004 J. Appl. Phys. 96 175

    [39]

    Li W J, Kong C Y, Ruan H B Qin G P, Huang G J, Yang T Y, Liang W W, Zhao Y H, Meng X D, Yu P, Cui Y T, Fang L 2012 Solid. State. Com. 152147

    [40]

    Marí B, Manjón F L, Mollar M, Cembrero J, Gómez R 2006 Appl. Surf. Sci. 252 2826

    [41]

    Decremps F, Porres P J, Saitta M A, Chervin J C, Polian A 2002 Phys. Rev. B 65 092101

  • [1] 彭亚晶, 孙爽, 宋云飞, 杨延强. 液相硝基甲烷分子振动特性的相干反斯托克斯拉曼散射光谱. 物理学报, 2018, 67(2): 024208. doi: 10.7498/aps.67.20171828
    [2] 董艳芳, 何大伟, 王永生, 许海腾, 巩哲. 一种简单的化学气相沉积法制备大尺寸单层二硫化钼. 物理学报, 2016, 65(12): 128101. doi: 10.7498/aps.65.128101
    [3] 玛丽娅, 李豫东, 郭旗, 艾尔肯, 王海娇, 曾骏哲. In0.53Ga0.47As/InP量子阱与体材料的1 MeV电子束辐照光致发光谱研究. 物理学报, 2015, 64(15): 154217. doi: 10.7498/aps.64.154217
    [4] 谢玲玲, 陈水源, 刘凤金, 张建敏, 林应斌, 黄志高. Zn0.97Cr0.03O的PLD制备及其铁磁性. 物理学报, 2014, 63(7): 077102. doi: 10.7498/aps.63.077102
    [5] 杜洋洋, 李炳生, 王志光, 孙建荣, 姚存峰, 常海龙, 庞立龙, 朱亚滨, 崔明焕, 张宏鹏, 李远飞, 王霁, 朱卉平, 宋鹏, 王栋. He离子辐照6H-SiC引入缺陷的光谱研究. 物理学报, 2014, 63(21): 216101. doi: 10.7498/aps.63.216101
    [6] 陈城钊, 郑元宇, 黄诗浩, 李成, 赖虹凯, 陈松岩. 硅基低位错密度厚锗外延层的UHV/CVD法生长. 物理学报, 2012, 61(7): 078104. doi: 10.7498/aps.61.078104
    [7] 胡美娇, 李成, 徐剑芳, 赖虹凯, 陈松岩. 循环氧化/退火制备GeOI薄膜材料及其性质研究. 物理学报, 2011, 60(7): 078102. doi: 10.7498/aps.60.078102
    [8] 周凯, 李辉, 王柱. 正电子湮没谱和光致发光谱研究掺锌GaSb质子辐照缺陷. 物理学报, 2010, 59(7): 5116-5121. doi: 10.7498/aps.59.5116
    [9] 张洪华, 张崇宏, 李炳生, 周丽宏, 杨义涛, 付云翀. 碳化硅中氦离子高温注入引入的缺陷及其退火行为的光谱研究. 物理学报, 2009, 58(5): 3302-3308. doi: 10.7498/aps.58.3302
    [10] 刘光友, 谭兴文, 王 振, 姚金才, 熊祖洪. 有机吸附物对多孔硅微腔发光的影响. 物理学报, 2008, 57(8): 5302-5309. doi: 10.7498/aps.57.5302
    [11] 吴春霞, 周 明, 冯程程, 袁 润, 李 刚, 马伟伟, 蔡 兰. 微纳跨尺度ZnO结构的紫外发射机理研究. 物理学报, 2008, 57(6): 3887-3891. doi: 10.7498/aps.57.3887
    [12] 周 军, 方庆清, 王保明, 刘艳美, 李 貌, 闫方亮, 王胜男. 镁含量和热处理对Zn1-xMgxO薄膜结构和发光性能的影响. 物理学报, 2008, 57(10): 6614-6619. doi: 10.7498/aps.57.6614
    [13] 周丽宏, 张崇宏, 李炳生, 杨义涛, 宋 银. 注入Ar+的蓝宝石晶体退火前后光致发光谱的分析. 物理学报, 2008, 57(4): 2562-2566. doi: 10.7498/aps.57.2562
    [14] 曹 萌, 吴惠桢, 刘 成, 劳燕锋, 黄占超, 谢正生, 张 军, 江 山. 干法刻蚀影响应变量子阱发光的机理研究. 物理学报, 2007, 56(2): 1027-1031. doi: 10.7498/aps.56.1027
    [15] 丁 沙, 王小慧, 杜予民, 王取泉. 生物大分子杂化处理的CdSe/ZnS核/壳量子点多层膜的超快三阶非线性研究. 物理学报, 2006, 55(2): 753-757. doi: 10.7498/aps.55.753
    [16] 张小东, 林德旭, 李公平, 尤 伟, 张利民, 张 宇, 刘正民. 离子注入n型GaN光致发光谱中宽黄光发射带研究. 物理学报, 2006, 55(10): 5487-5493. doi: 10.7498/aps.55.5487
    [17] 张晓丹, 赵 颖, 朱 锋, 魏长春, 吴春亚, 高艳涛, 侯国付, 孙 建, 耿新华, 熊绍珍. VHF-PECVD低温制备微晶硅薄膜的拉曼散射光谱和光发射谱研究. 物理学报, 2005, 54(1): 445-449. doi: 10.7498/aps.54.445
    [18] 冯 倩, 郝 跃, 张晓菊, 刘玉龙. SiC衬底上外延GaN:Mg材料特性研究. 物理学报, 2004, 53(2): 626-630. doi: 10.7498/aps.53.626
    [19] 王引书, 高兴国, 赵 亮, 汪艳贞, 王若桢. 玻璃中CdSSe纳米晶体的光谱性能. 物理学报, 2004, 53(8): 2775-2779. doi: 10.7498/aps.53.2775
    [20] 朋兴平, 兰 伟, 谭永胜, 佟立国, 王印月. Cu掺杂氧化锌薄膜的发光特性研究. 物理学报, 2004, 53(8): 2705-2709. doi: 10.7498/aps.53.2705
计量
  • 文章访问数:  9984
  • PDF下载量:  1983
  • 被引次数: 0
出版历程
  • 收稿日期:  2012-05-06
  • 修回日期:  2012-07-05
  • 刊出日期:  2012-12-05

/

返回文章
返回